به من بگو چرا

چرا پرندگان روی کابل های برق می ایستند ولی دچار برق گرفتگی نمی شوند؟
 

برای برق گرفتگی لازم است جریان الکتریکی از بدن حیوان عبور کند لذا تا زمانی که پرنده روی یک فاز نشسته باشد هیچ مشکلی برایش به وجود نمی آید. در واقع در حالتی که پرنده روی یک سیم است و فقط با یک سیم اتصال دارد، اتصال کوتاه ایجاد می شود و جریان از بدنش نمی گذرد. پس ویژگی خاصی در بدن پرندگان وجود ندارد و اگر پرنده ای برای مثال یک پایش را روی یک سیم و پای دیگر را روی سیم دیگر قرار دهد دچار برق گرفتگی خواهد شد.

چرا آب بی رنگ است؟
 

چون ترازهای الکترونی آن فاصله زیادی از هم دارند و با هیچ یک از اجزای نور مرئی هماهنگ نمی شود.

پدیده هارپ چیست؟
 

هارپ یک پروژه تحقیقاتی است که برای بررسی و تحقیق درباره لایه یونوسفر و مطالعات معادن زیرزمینی، با استفاده از امواج رادیویی تاسیس شده است. عده ای معتقدند این پروژه برای کامل کردن یک سلاح جدید پایه گذاری شده است. محل هارپ در نزدیکی استانفورد قرار دارد. این سیستم در حال حاضر از مجموعه ای از آنتن های مخصوص تشکیل شده و روی زمین وسیعی به مساحت 23000متر مربع در آلاسکا نصب شده است. این آنتن ها امواج مافوق کوتاه ELF/ULF/VLFرا تولید و به یونوسفر پرتاب می کنند. آنتن های هارپ با پرتاب رادیو فرکانس های بالا به یونوسفر می توانند ناحیه وسیعی از آن را گرم کنند در نتیجه، این ناحیه به تپش افتاده و در اثر آن امواجی تولید و به زمین فرستاده می شوند. از میان تاسیسات مشابه آن در دنیا، هارپ تنها سیستمی است که عملا قادر است جهت و زاویه پرتوها را کاملا در کنترل داشته باشد و هر ناحیه از یونوسفر را که بخواهد هدف گیری کند. اصولا امواج آنتن ها پس از اصابت به یونوسفر و بازگشت به زمین قادرند نه تنها به عمق دریا بروند بلکه فراتر رفته و به اعماق زمین نیز وارد می شوند و عملکرد آنها مانند رادیو ترموگرافی است که امروزه ژئولوژیست ها برای اکتشافات مخازن مختلف شامل گاز و نفت استفاده کرده و آن لایه ها را به لرزه در می آورد. لرزش، صدایی با فرکانسی مخصوص تولید و به سطح زمین باز می گرداند و ژئولوژیست ها از صدای بازگشتی، قادرند مخازن زیرزمین را شناسایی کنند. با این تفاوت که رادیو ترموگرافی سیستمی است که با قدرتی به کوچکی 30وات لایه های زیرزمینی را به لرزه در می آرود و حال آنکه هارپ، سیستم فوق العاده پیشرفته تری است که همان لایه های زمین را می تواند با استفاده از قدرتی برابر با یک میلیارد تا ده میلیارد وات بلرزاند. 

زنبور عسل در یک دقیقه چند بار بال می زند؟
 

در سال 2005مایکل دیکینسون و همکاران او با کمک دوربین های فیلمبرداری سریع، پرواز یک زنبور عسل را فیلم برداری کردند. آنها سرعت بال زدن زنبور را230 بار در ثانیه تخمین زدند. یعنی 13800بار در دقیقه!

چرا وقتی مدت طولانی پاهایمان در آب می ماند پوستمانچروک می شود؟!
 

پوست انسان پس از مدت طولانی قرار گرفتن در آب، چروک نمی شود بلکه انبساط پیدا می کند . پوست انگشتان دست ها، کف دست ها، انگشتان پاها و کف پاها پس از آنکه از آب اشباع می شود چنین حالتی را بروز می دهد. ماندن در استخر شنا نیز همین تاثیر را دارد. پوست دست ها و پاها از پوست شکم و صورت ضخیم تر و محکم تر است . این لایه هنگامی که از آب اشباع می شود، بسط می یابد و همین انبساط است که چروکیدگی را به وجود می آورد. شاید بپرسید چرا پوست بخش های دیگر بدن، هنگام اشباع شدن از آب، چروک نمی خورد. در واقع پوست این نقاط هم چروک می خورد، اما چون نسبت به پوست دست و پا بزرگ تر و مسطح تر است، فضای بیشتری برای جذب آب دارد و بسیار دیرتر از پوست دست و پا چروکیدگی را نشان می دهد.

لایه ازن چیست؟
 

کره زمین را لایه ضخیمی از هوا به نام اتمسفر یا جو پوشانده است. اتمسفر زمین امکان پیدایش و ادامه حیات روی این کره را فراهم کرده است. هوایی که همه ما تنفس می کنیم از همین اتمسفر است. این اتمسفر ما را در برابر برخی تابش های خطرناک خورشید محافظت می کند. اتمسفر کره زمین به چندین لایه تقسیم شده که هر یک با دیگری فرق می کند. پایین ترین لایه ای که تا ارتفاع 12 کیلومتری سطح زمین می رسد، تروپوسفر نامیده می شود که آب و هوای زمین در این لایه شکل می گیرد. لایه دوم هوا که از ارتفاع 12کیلومتری تا 50 کیلومتری از سطح زمین می رسد، استراتوسفر نامیده می شود. لایه ازن در نقطه بین 15تا30 کیلومتری سطح زمین و در وسط لایه استراتوسفر واقع شده است. در این لایه اثری از باد نیست و هوا گرم است. آنچه باعث گرمی هوا می شود، همین گاز ازن است که بیشتر اشعه ماوراء بنفش خورشید را جذب می کند. لایه ازن مانع رسیدن بخش بزرگی از اشعه فرابنفش به سطح کره زمین می شود که مقدار کمی از این اشعه، برای ما مفید است ولی مقدار زیادش فاجعه به بار می آورد . به همین علت می گویند باید مراقب باشیم تا دستگاه هایی که به فضا می فرستیم صدمه ای به لایه ازن نزنند.

چرا لامپ های کم مصرف کمتر برق مصرف می کنند؟
 

طرز کار لامپ های فلورسان فشرده(C.F.L)که به لامپ های کم مصرف معروفند مانند لامپ های مهتابی است. الکترودها، دو طرف لوله ای شیشیه ای که درون آن با بخار جیوه و گاز آرگون پر شده است، قرار دارند. وقتی جریان برق برقرار می شود. الکترون ها از میان گاز داخل لوله شیشه، از یک الکترود به الکترود دیگر جریان پیدا می کند. جریان الکترون ها بخار جیوه را برانگیخته کرده و موجب می شود الکترون ها که در مدار خاصی به دور هسته می گردند به تراز بالاتر منتقل شوند الکترون ها در این حالت، انرژی بیشتر و پایداری کمتری دارند و انرژی اضافی را به صورت نور ماورای بنفش می تابانند و به مدار اولیه برمی گردند. در میان حباب لامپ های معمولی یک فیلامان نازک تنگستنی قرار دارد که نازک بودن و جنس آن موجب می شود در مقابل عبور جریان الکتریکی مقاومت بالایی داشته باشد و دمای آن در اثر عبور جریان تا2200درجه سانتی گراد بالا برود. این انرژی گرمایی، اتم های تنگستن را برانگیخته می کند. این اتم ها نیز ناپایدارند و سریع به حالت اولیه برمی گردند و انرژی اضافه را به صورت نور مرئی می تابانند. بنابراین لامپ های معمولی علاوه بر نور، مقدار زیادی گرما نیز تولید می کنند؛ در حالی که لامپ های فلورسان فشرده در مقایسه با این لامپ ها، گرمای بسیار کمتری تولید می کنند. به همین خاطر است که لامپ های کم مصرف در مقایسه با لامپ های معمولی، چهار تا شش برابر، مصرف را بهینه می کنند.

سلجوقیان که بودند؟
 

سلاجقه یا آل سلجوق، نام دودمانی است که در قرن های پنجم و ششم هجری قمری(یازدهم و دوازدهم میلادی)بر بخش های بزرگی از آسیای غربی، شامل ایران کنونی، فرمانروایی می کردند . سلجوق، نام بنیانگذار این سلسله بوده و به همین دلیل سلسله او را سلجوقیان نامیده اند. طغرل، نوه سلجوق پس از پیروزی بر غزنویان، دولت آل زیار را برانداخت و سپس به نواحی مرکزی و غربی ایران رفت و حکومت های شاهزادگان آل بویه را منقرض کرد. به این ترتیب قلمرو سلجوقیان تا شام گسترش یافت. پس از طغرل، برادر زاده او، الب ارسلان به حکومت رسید و فتوحات سلجوقیان را ادامه داد. به عنوان مثال به روم شرقی لشکر کشید و در جنگ ملازگرد سپاهیان روم شرقی را شکست سختی داد و امپراتور روم را اسیر کرد. دوره سلجوقیان را می توان عصر وزیران بزرگ نامید زیرا کشور پهناور سلجوقیان را وزیران کاردان و خردمند ایرانی اداره می کردند. مشهورترین وزیر دوره سلجوقی خواجه نظام الملک طوسی است که بناهای متعددی را از جمله مدارس نظامیه تاسیس کرد. این مدارس در شهرهای بزرگ مانند بغداد و نیشابور راه اندازی شده بود و در آن طلاب و دانشمندان تحصیل می کردند.

آپاندیس به چه دردی می خورد؟
 

آپاندیس در ناحیه تحتانی شکم و در سمت راست قرار دارد و زائده ای است کرمی شکل در ابتدای روده بزرگ. آپاندیس هیچ گونه عملکرد شناخته شده ای در بدن ندارد. اما از آنجایی که مملو از سلول های لنفاوی است بخشی از سیستم ایمنی بدن به شمار می رود و پادتن هایی را درون روده ترشح می کند. اما برداشتن آپاندیس تا کنون عوارضی را در پی نداشته است. نظریه دیگری حاکی از آن است که آپاندیس در نیاکان گیاه خوار ما وظیفه هضم و تجزیه سلولز را به عهده داشته است اما با تغییر عادات غذایی انسان ها، این عضو کارایی خود را از دست داده است و با برداشتن آن تغییری در عملکرد گوارشی بدن پدید نمی آید. التهاب و تورم این زائده، آپاندیست را به وجود می آورد و یکی از شایع ترین علل درد شکمی است که منجربه جراحی می شود. طول آپاندیس از 2تا20سانتی متر متغیر است و 8-7میلی متر قطر دارد.

در زمستان درختان چگونه غذاسازی می کنند؟
 

ماده ای شیمیایی به نام کلروفیل در فرآیند فتوسنتز نقش دارد. کلروفیل سبز رنگ است و علت سبزی برگ درختان هم وجود همین ماده است. پایان تابستان و آغاز پاییز که روزها کوتاه و کوتاه تر می شوند درختان نیز این پیام را دریافت می کنند که باید برای زمستان آماده شوند. در زمستان نور و آب کافی برای فتوسنتز وجود ندارد و کارخانه غذاسازی در برگ ها متوقف می شود. در این شرایط گیاه از غذایی که برگ ها در طول تابستان ذخیره کرده اند استفاده می کند. درختان همیشه سبز که برگ هایشان در طول زمستان هم سبز رنگ است برگ های ویژه ای دارند که نسبت به سرما و کاهش رطوبت مقاومند . برخی از این گیاهان مانند کاج، برگ های سوزنی دارند و برخی دیگر، برگ های پهن و محکم با سطح روغنی. این برگ ها در روزهای خلی سرد و خشک برای محافظت خودشان از سرما جمع می شوند. گیاهان همیشه سبز در طول زمستان به تناسب آبی که دریافت می کنند فتوسنتز انجام می دهند اما در دمای کمتر این روند کندتر می شود.

دستگاه ها چگونه کار می کنند؟
طرز کار سرسره آبی حلقوی چگونه است؟
 

نویسنده: سلیمان فرهادیان
سرسره های ضد گرانش طوری ساخته می شوند که آب سوار به دیواره داخلی سرسره بچسبد. زیرا حلقه این سرسره ایستاده و عمودی نیست، بلکه صفحه آن از خط عمود انحراف دارد و حلقه مایل است . در نتیجه از سرعت آب سوار کاسته نمی شود و آب سوار با سر سقوط نمی کند. آب سوارها در این مسیر شتاب G5/2را تحمل می کنند که شاید در نگاه اول برای یک سرسره آبی مقدار زیادی به نظر برسد. هر چند این سرسره ها در نگاه اول خطرناک جلوه می کنند اما چند سالی است که مردم اروپا بدون روبه رو شدن با خطر، سوار این سرسره ها می شوند. مهندسان شرکت «وایت واتر» فناوری این سرسره ها را ابداع کرده اند. مجموعه ورزش های آبی «اسکورپیونزتیل»(دم کژدم)که اولی سرسره آبی حلقوی آمریکاست و به تازگی افتتاح شده است نیز از همین فناوری استفاده می کند.
1ـ به جای آنکه شخص آب سوار مستقیم به درون لوله آب بپرد؛ وارد مخزنی میشود که در ابتدای لوله قرار دارد . پس از ورود آب سوار، در مخزن بسته می شود و دریچه ای که زیر پای شخص قرار دارد، باز می شود و آب سوار به درون لوله سقوط می کند. این لوله در بخش اول تقریبا عمودی است تا سرعت آب سوار به بیشترین مقدار برسد.
2ـ لوله ای به ارتفاع 16 متر و زاویه 70درجه ای باعث می شود آب سوار به سرعت لازم(بیش از 60 کیلومتر در ساعت)برسد و حلقه را دور بزند
3ـ آب سوار در این بخش به شتاب G5/2می رسد.
4ـ صفحه حلقه، عمود بر زمین نیست بلکه با زاویه 45 درجه به یک سمت مایل است و به جای آنکه حلقه باشد؛ بیشتر شبیه یک مسیر مارپیچ است . در نتیجه آب سوار کاملا وارونه (کله پا) نمی شود بلکه تا حدود زیادی به پهلو خم می شود و حلقه را طی می کند. این وضعیت باعث می شود آب سوار بهتر بتواند حرکت خود را تنظیم کند و با ایمنی بیشتری مسیر را طی کند.
5ـ پیمودن این مسیر6/5 ثانیه طول می کشد. از زمانی که دریچه زیر پای آب سوار باز می شود و فرد به درون لوله پرتاب می شود؛ حسگرهای نوری مسیر حرکت وی را دنبال می کنند. متصدی دستگاه فقط زمانی می تواند دریچه زیر پای آب سوار بعدی را باز کند که حسگر ها نشان دهند آب کافی در لوله ها جریان دارد و آب سوار قبلی از لوله خارج شده است.

لیز کردن مسیر
 

برای آنکه مسیر حرکت لیز و بدون اصطکاک باشد، در هر دقیقه 110لیتر آب را به درون لوله ها می پاشند تا دیواره های درونی لوله لیز و لغزنده باشند و سرعت آب سوار به بیشترین مقدار برسد.

دریچه خروج اضطراری
 

اگر آب سوار به سرعت لازم نرسد (این حالت یک درصد اتفاق می افتد)، هنگامی که آب سوار به پائین ترین قسمت حلقه رسید یک دریچه خروج اضطراری که با فشار هوا کار می کند، باز می شود و آب سوار از سرسره بیرون می آید.

لیمو شیرین چگونه تلخ می شود؟
 

علت تلخی لیمو شیرین ، وجود موادی به نام نارنجین و لیمونین است. لیمونین و نارنجین موجود در آن با اکسیژن هوا ترکیب شده و تلخ می شود. در بین مرکبات، نارنج و لیمو هر دو این خاصیت را دارند و هر چه درجه شیرینی یک میوه بیشتر باشد تلخی خود را بیشتر نشان می دهد. تلخی این میوه اثر منفی برسلامت و دستگاه گوارش انسان ندارد و این ویژگی جزو طبیعت این میوه محسوب می شود.

منبع: نشریه دانستنیها شماره 14

WWW.RASEKHOON.NET